Hoe de angst voor extreemrechts het bedrijfsleven verjaagt
Boskalis dreigde Nederland te verlaten. ASML gaf eerder ook aan te kijken naar mogelijkheden voor groei buiten Nederland. Vaak presenteert de politiek belastingvoordelen als oplossing om bedrijven te behouden. Maar één aspect blijft onderbelicht: het aanwerven van talent. De manier waarop de politiek spreekt over migratie jaagt deze bedrijven Europa uit.
Al jarenlang schuiven centrumrechtse partijen, zoals de VVD, op naar nationalistisch gedachtegoed als het gaat om migranten. Arbeidsmigranten waren altijd de uitzondering. Maar nu zouden ook zij schuldig zijn aan de problemen in ons land. De plannen om deze migranten te weren zorgen er nu voor dat bedrijven overwegen te vertrekken. Het anti-migratiebeleid leidt tot een verslechterd vestigingsklimaat en een gebrek aan voldoende talent. Zo werkt het beleid van minister Dijkgraaf om internationale studenten te beperken averechts voor het vermogen van bedrijven om door te groeien. Sterker nog, door het gebrek aan goed personeel zien bedrijven dat ze soms moeten krimpen. Dit geldt voor grote bedrijven, maar ook start-ups vinden niet de mensen die ze nodig hebben. De enige weg naar voren is erkennen dat migratie niet iets is om bang voor te zijn, maar onze enige kans voor een sterke Europese economie.
Terwijl bedrijven hard zoeken naar nieuw praktisch en theoretisch geschoold talent werd afgelopen week het Europese voorstel om Europa aantrekkelijker te maken voor arbeidsmigranten door de Raad afgeschoten in de laatste fase van de onderhandelingen. Een klap in het gezicht van duizenden bedrijven en start-ups die hoopten op makkelijkere procedures en kortere wachttijden. Hun kansen voor een goede concurrentiepositie als Europees bedrijf nemen in snel tempo af door anti-migratiebeleid dat bij iedere verkiezing weer verschijnt.
Hetzelfde zien we terug in de kabinetspositie bij de Talent Pool. Dit is een online platform waar werkgevers vacatures kunnen posten en werknemers kunnen aangeven dat zij beschikbaar zijn voor werk. Een soort job tinder voor banen in Europa. Deze matchingstool brengt hen met elkaar in contact, zodat talent van buiten de EU gemakkelijker de weg vindt naar de Europese arbeidsmarkt. Toch houdt onze regering de boot af. We zouden eerst Nederlanders zonder werk aan het werk moeten zetten, of anders binnen Europa moeten zoeken. Maar het lukt bedrijven niet om dit potentieel aan te boren. Zo geeft ASML aan dat er te weinig Nederlandse technici zijn en dat de aanwas en omscholing te traag gaat. Oftewel: talent in het buitenland is geen optie, maar noodzaak. Daarom is het extra pijnlijk dat de ondernemerspartij VVD ook op arbeidsmigratie pleit voor een Netherlands first politiek.
Het is dus hoog tijd dat we het roer weer omgooien. De politiek moet stoppen met zich voor het karretje te laten spannen van extreem nationalistisch gedachtengoed. Investeren in het vestigingsklimaat en concurrentievermogen van je industrie, betekent ook investeren in het talent dat je nodig hebt om die industrie te laten draaien. Daarvoor is het nodig dat we arbeidsmigranten en internationale studenten niet zien als dreiging, maar als vitaal onderdeel van onze samenleving. Daarin moeten we investeren.