2023, bekeken vanuit de Eerste Kamer
Het waren bijzondere maanden voor de gloednieuwe Eerste Kamerfractie van Volt. Nadat de kandidatenlijst voor de Eerste Kamer in januari op het congres in Utrecht werd bepaald, gingen de kandidaten enthousiast de campagne in. Na de Provinciale verkiezingsuitslag was het nog even nagelbijten: tot op het laatste moment dachten we dat we met één zetel in de Eerste Kamer zouden komen. Tot onze grote verrassing werden het er twee.
Gaby en Eddy werden op 13 juni beëdigd en hebben hun plek in de Kamer inmiddels gevonden - naast de collega’s van het CDA. Ook inhoudelijk worden aan alle kanten van de Kamer verbindingen gelegd.
De eerste inhoudelijke bijdrage was voor Volt meteen raak: Gaby hield haar maidenspeech bij de behandeling van de Klimaatwet, de wet die voortkomt uit de Europese Klimaatwet. Zij greep de kans om meteen de Europese toon te zetten. En zoals het een maidenspeech betaamt vertelde ze ook wat het voor haar persoonlijk betekent om senator te zijn, dat dat geen vanzelfsprekendheid is als spreidstandburger, en riep het kabinet op om van Keti Koti een nationale vrije dag te maken.
Eddy’s maidenspeech was een paar maanden later, over het bindend correctief referendum. Volt is daar geen voorstander van: het is wat ons betreft beter om aan de voorkant in gesprek te gaan met burgers. Belangrijke wetten moeten niet gekeurd worden door ze terug te brengen naar een versimpelde ja- of nee-vraag. Het kan polariserend werken, en bovendien hebben we gezien hoe het afliep met het Brexit-referendum… Eddy vertelde daarnaast over zijn hoogleraar staatsrecht, die lesgaf over het referendum, en schetste aan de Kamer hoe andere Europese landen met het referendum omgaan.
Als senator zit je niet alleen in commissiedebatten en de plenaire zaal, maar speel je ook een rol bij de verschillende belangrijke evenementen. Zo was Gaby te gast bij het staatsbezoek van Zuid-Korea. Het hoogtepunt was Prinsjesdag: voor beide senatoren de eerste keer. We vonden het dan ook belangrijk om meteen duidelijk te laten zien dat Volt er is - en met Gaby’s Europahoed, te zien op vrijwel elke nieuwszender, is dat gelukt. De EU was duidelijk aanwezig in de Staten-Generaal.
De recente val van het kabinet werkte ook door in de Eerste Kamer. De Eerste Kamer staat los van de Tweede Kamer, senatoren zijn niet demissionair en de samenstelling van de Eerste Kamer verandert de komende 3,5 jaar niet. Toch merk je een andere dynamiek. Zeker toen de Spreidingswet naar de Eerste Kamer kwam. Dan zie je dat ook in de Eerste Kamer soms Tweede Kamertje wordt gespeeld. Gaby schreef daarover in Trouw. De Spreidingswet wordt naar verwachting in januari in de Eerste Kamer behandeld. Gaby voert dan het woord tijdens het debat.
Vlak voor de kerst waren er nog twee grote dossiers: het belastingplan en het klimaatfonds. Eddy is portefeuillehouder op financiën en heeft zich vol overgave op het belastingplan gestort. Daarbij besteedt hij extra aandacht aan de effecten die deze plannen hebben op het Caribisch deel van het koninkrijk. Hij probeert er bijvoorbeeld voor te zorgen dat Aruba geen boeterente hoeft te betalen aan Nederland voor hun covidlening, maar dat ze dat geld zelf terugkrijgen. Caribisch Nederland mag wat ons betreft veel meer aandacht en zorg krijgen. Volt denkt niet alleen vanuit één Europese Unie, maar ook vanuit één koninkrijk. Als afsluiter van het kalenderjaar was er het debat over het klimaatfonds, waar Gaby het woord voerde namens Volt en de minister kritisch bevraagde over de klimaatambities van het bedrijfsleven.
De Eerste Kamer is tot half januari met reces. Op 16 januari staan we weer klaar om wetten te toetsen, ministers kritisch te bevragen en het Europese geluid te laten doorklinken waar dat maar kan. Naast de Spreidingswet staat ook de Tijdelijke wet onderzoeken AIVD en MIVD naar landen met een offensief cyberprogramma op de agenda, en in juni volgen de Algemene Europese Beschouwingen. We kijken ernaar uit.
Gaby & Eddy